Spoedgeval voor dokter Mijs

JAN PAASMAN

In april 1949 werd de eerste Tulpenrallye gereden. In ongeveer drie dagen moesten de deelnemers een afstand van 2698 kilometer (!) afleggen. Bijna honderd equipes waren afkomstig uit Nederland, één uit Epe. Dat waren dokter Mijs en zijn zoon Jaap. Mijs was van 1926 tot 1958 huisarts in Epe. Hij hield praktijk aan huis, Arend State, tegenwoordig Hoofdstraat 35. Het eerste bericht over de tocht van dokter Mijs lezen we in de krant van 27 april 1949.

EPENAREN IN DE TULPEN-RALLY

‘Vannacht om 4 uur zijn dr. A. Mijs en zijn zoon Jaap begonnen aan een lange autotocht, die hen via Brussel en Parijs naar Monte Carlo moet brengen. Zij wensen namelijk vandaaruit deel te nemen aan de Tulpen-Rally, waarvoor de start Dinsdag 26 dezer om 6 uur in de morgen zal plaats hebben. De tocht gaat dan over Toulouse, Bordeaux, Lyon, Parijs en Brussel naar Breda, en dan via Arnhem en Leeuwarden over de Afsluitdijk naar Noordwijk aan Zee, waar men Donderdag 28 dezer, vermoedelijk tussen 3 en 6 uur hoopt aan te komen. De gehele rit zal te volgen zijn aan de hand van de radioreportages, die er geregeld van worden gegeven.
Van onze lezers verwachten wij daarvoor in het bijzonder belangstelling, omdat in de morgen van de laatste dag de étappe Arnhem-Leeuwarden de ongeveer 150 deelnemers (onder wie zich 61 buitenlanders bevinden) door Epe zal voeren. Dat feit en de deelname van onze dorpsgenoten maken dit sport evenement voor de Epenaren extra interessant. Dr. Mijs heeft als startnummer 17; het wordt duidelijk op de auto aangebracht. De grondgedachte van de Tulpen-Rally is, onze reeds wereldvermaarde bloembollenvelden nog populairder te maken, vooral in het buitenland.’

En het nieuws moest nieuws blijven, dus opnieuw een bericht in de krant.

DE INTERNATIONALE TULPENRALLYE IS IN VOLLE GANG.

‘Morgenochtend in de vroegte zullen de deelnemers, komende uit België, bij Wernhout onze grens passeren om na een vrij lang traject door ons land Noordwijk als eindpunt te bereiken. Het wordt een hele stroom van auto’s die in de loop van ongeveer zes uren zal passeren, voor het overgrote deel echter in de eerste helft van dat tijdvak.
Op het traject Arnhem-Leeuwarden volgt de rallye ook de weg Apeldoorn-Zwolle. Door Apeldoorn zullen de deelnemers passeren tussen 8 u. en 1.40 uur, dus te Epe tussen 8.20 u. en 2 u., waarbij echter mag worden aange nomen, dat om 11 uur de meesten voorbij zullen zijn. Voor de Epenaren zij er nog aan herinnerd, dat het startnummer van hun dorpsgenoten, dr. A. Mijs en diens zoon, 17 is, zodat hun wagen aan dat nummer is te herkennen. Wij voldoen gaarne aan het verzoek der V.V.V. Epe’s Bloei om aan de bewoners van de Hoofdstraat te vragen, om morgenochtend vóór 8 uur de vlag uit te steken als een groet van Epe aan de deelnemers.’

DE VLAGGEN UIT

De dag erna gewaagde de krant opnieuw van de Tulpen-rallye:

Arend State

‘Epe toonde zich sportief, toen gistermorgen de deelnemers aan de Tulpen rallye het dorp passeerden. Niet alleen wapperde van vele huizen de driekleur (waarom niet algemeen aan het verzoek daartoe was voldaan, begrijpen wij eigenlijk niet) maar bovendien was er, op Arend State, omstreeks 1954 danks het vroege uur reeds belangstelling langs de weg, toen om twintig minuten over acht, de eerste équipe over de Hoofdstraat snorde en van dat ogenblik af nam het aantal kijkers voortdurend toe. De eerste wagen droeg het startnummer 3 en met tussenpozen van ongeveer een minuut volgden daarop de nrs. 6, 7, 14, 10 enz., zodat het zich liet aanzien, dat ook nr 17 van de dorpsgenoten dr. A. Mijs en zijn zoon, niet lang op zich zou laten wachten. Voor het zover was, passeerden echter ook reeds heel wat hogere nummers en bovendien was de regelmaat van het begin al spoedig zoek. Na vrij grote tussenruimten vertoonden zich dikwijls twee of drie auto’s tegelijk. Vrolijk wuifde het publiek de deelnemers toe en de wijze, waarop zij op al die groeten reageerden, deed vermoeden, dat niet overal het publiek zich zo enthousiast had gedragen.
Enkele minuten voor negen stopte een der deelnemende wagens voor de woning van dr. Mijs. De inzittenden waren gasten, door hem aan de ontbijttafel genodigd en een ogenblik later verscheen de gastheer zelf temidden van een zevental andere auto’s, die alle op ,,Arend State” belandden, zodat de voortuin daar het aanzien van een parkeerplaats kreeg. De heren Mijs maakten het best en vooral de dokter zelf was zo fris als een hoentje. Hij was in Parijs bij het uitwijken voor een renner genoodzaakt geweest over een trottoir te rijden en had daarbij twee banden stuk gereden. Gelukkig had hij twee reservebanden bij zich, maar even later raakte er een lek, zodat onze dorpsgenoten zich gelukkig mochten prijzen, van de Parool-équipe een band te kunnen lenen. In de beste stemming aanvaardden de heren Mijs en hun gasten van hier uit het laatste gedeelte van hun grote reis. Vele deelnemers hebben zich met waardering uit gelaten over de sportieve ontvangst, die Epe hun had bereid.
Blijkens een telefonisch bericht van dr. Mijs, na zijn aankomst te Noordwijk, heeft hij het gehele parcours foutloos gereden, doch één strafpunt opgelopen, wegens een niet brandend achterlicht. Temeer waar onze plaatsgenoten voor het eerst aan een rallye deelnamen mag hun prestatie dus met waardering worden vermeld.’

HERINNERINGEN
Dokter Mijs met zijn Ford. Op de binnenkant van de garagedeur is het deelnameschildje van de Tulpenrally zichtbaar met startnummer 17.

Enkele aardige aanvullingen op het voorgaande ontving ik van dochters van het echtpaar Mijs-Langereis. Hun broer Jaap was als kind al dol op auto’s. In 1929, toen hij drie jaar was, werd de Rally van Monte Carlo voor het eerst door Nederlanders gewonnen. Waarschijnlijk was het hierom dat dokter Mijs zijn zoon beloofde om later samen de Rally van Monte Carlo te rijden. Dat is er niet van gekomen, maar toen in 1949 de Tulpenrally voor het eerst werd georganiseerd, was dat een prachtige gelegen heid om de gedane belofte in te lossen. 6 SPOEDGEVAL VOOR DOKTER MIJS ‘De auto’s die mijn vader heeft gehad waren altijd Fords, die hij bij de Eper Ford garage bestelde. De nieuwe auto’s waren om beurten groen of rood, nooit een andere kleur. Zijn Ford werd altijd precies op maat gemaakt vanwege zijn stijve linkerbeen. De auto kwam dan in kratten uit Amerika naar Amsterdam en werd daar in elkaar gezet. Ook weet ik nog het nummer: M 24359. Grappig dat je dat nooit meer vergeet. Later, dat moet in 1960 zijn geweest, heeft hij een van de eer ste Dafjes aangeschaft.’ Dat de auto voor dokter Mijs op maat gemaakt moest worden, is geen wonder: vanwege een knie-infectie in zijn studietijd had hij besloten tot een operatie, met het te verwachten gevolg dat hij de knie nooit meer kon buigen. Met een stijf been en zijn lengte van een-meter-zes-en-negentig zal het niet mogelijk geweest zijn in een standaardauto de voetpedalen te bedienen. Overigens was de Ford een grote auto, 6 cilinders, 3700 cc en alleen leverbaar met een drieversnellingsbak. Het kostte meer dan 23 seconden om de 1550 kilo op 100 km/h te brengen. De topsnelheid was 125 km/h, het verbruik ongeveer 1 liter op 6 kilometer. Toen was het een begerenswaardige auto, tegenwoordig zou niemand meer zoiets kopen. Dokter Mijs bleef tot 1958 actief als huisarts, maar de Tulpenrally heeft hij niet meer gereden. Wel reed hij (vaak met open dak) veel visites met zijn Ford, die uit eindelijk 170.000 kilometer op de teller had staan. Niet slecht voor die tijd. ‘Als de auto’s helemaal op waren, kwamen ze meestal bij sloper/handelaar Ste ven Nijkamp en compagnon Henkie Hofmeijer terecht. Bij een zo’n gelegenheid Fasna Een van Mijs’ opvolgers, dokter A. Rubens, was ook een enthousiaste rallyrijder. Hij was lid van de Fasna, op 11 januari 1962 opgericht als Motor- en Automobiel Club Fasna. Het eerste bestuur bestond uit voorzitter J. van Achterberg, secretaresse mejuffrouw D. Pols, penningmeester H.A.J. van Rijssen, leden W.D. van Wijngaarden, A. van Doren en R.A. Visser. Aanvankelijk werden alleen oriënteringsritten gereden, later werd kaartle zen aan het programma toegevoegd. Omdat er praktisch nooit motoren deelnamen, werd in 1971 de naam gewijzigd in A.C. Fasna (A.C. = Automobielclub). Sinds de jaren negentig van de vorige eeuw is Fasna alleen nog actief met kaartleesritten. Mijs was de eerste, maar zeker niet de laatste inwoner van de gemeente Epe die aan de Tulpenrally deelnam. Navraag leverde een lijstje op van Epenaren en Vaassenaren die minstens eenmaal aan de Tulpenrally hebben meegedaan: José Aaldering, Martin Aaldering, Erik Garritsen, Anne Hering, Rob Hesselink, Inez Hof-van Soest, Ronald Hof, Paul de Hue, Wim Manuel, Bart Meenink, Wim Meenink, Rietje Morsink, Tessa Morsink, Willo Morsink, Fred Peen, Bart Rietbergen, Jolijn Rietbergen en Frank Verder. De mees te deelnemers rijden tegenwoordig in een ‘klassieker’, een goed onderhouden of ge restaureerde waardevolle oude auto, sommige nog ouder dan de Ford van dokter Mijs in 1949. 7 AMPT EPE – NUMMER 213 – JUNI 2017 deed zich de volgende conversatie voor. Henkie: “Wat mut ik d’r mee? De accu is helemoale leag.” Steven: “Schuuv’m mua helemoale achter op ’t veld, want dät ding löp toch nooit meer”.’ DANK VOOR FOTO’S EN INFORMATIE AAN Gerrit van den Bremen Gert van den Esschert Gerda Rijntjes-Mijs en Janny Pieters-Mijs Rob Versteeg Dik Vervoort, secretaris A.C. Fasna NOTEN 1) Arend Mijs werd in juni 1897 op Sumatra geboren. In 1925 trouwde hij met Maria Elisabeth (Riet) Langereis. Zij kregen een zoon en drie dochters. Ten tijde van de rally was Jaap bijna 23 jaar. 2) In 1929 wonnen dr. Jacob Johannes Sprenger van Eijk en Pieter Gons de achtste Rally van Monte Carlo. Sprenger van Eijk heeft de rally in totaal vijftien keer gereden. 3) Ooit ben ik een krantenbericht tegengekomen van een Eper rallyclub, maar ik heb niet teruggevonden wanneer. Vermoedelijk in de jaren vijftig, en met ’t Waeghuijs als startpunt. Bericht uit de ‘Eper Krant’, 9 november 1939 8 9