De Vereniging Gortel Niersen heeft zich de laatste twee jaar ingezet om een buurtschappenvisie te schrijven. Men heeft zich daarbij niet alleen gericht op de toekomst, maar ook op het verleden: Hoe zit het landschap aardkundig in elkaar? Wat was de invloed van de oudste bewoners? Welke organisaties waren er door de eeuwen heen? En wat was de invloed van het Koninklijk Huis? Allemaal vragen die zijn uitgewerkt in de rijk geïllustreerde landschapsbiografie van Gortel en Niersen. Van de oudste prehistorische bewoning tot de buurtschappenvisie van de huidige bewoners. Het komt allemaal aan bod.

Het landschap van Gortel en Niersen werd voor het boek in vijf verschillende perioden ingedeeld. In elke periode maakte het landschap een andere transformatie door. De eerste periode beschrijft het natuurlijke landschap en de oudste prehistorische bewoning. Vanaf de vroege middeleeuwen ontstonden er enclaves van boeren. In Gortel ontstonden op die manier de marke van Gortel en de maalschap van het Gortelsche Bos. Niersen had de marke van Vaassen en Niersen, en de maalschap van het Vreebosch.

Deze situatie zou meer dan duizend jaar standhouden. Totdat tussen 1901 en 1907 koningin Wilhelmina en prins Hendrik de marken en maalschappen opkochten. Vrijwel meteen begon prins Hendrik met het ontginnen van de heidegronden voor bosbouw en jacht. Keuterboeren werden bosbouwers en legden de basis voor het landschap dat wij nu kennen. Aan het einde van de twintigste eeuw kochten steeds meer mensen van buiten de gemeente Epe de oude keuterboerderijen op, waardoor de bevolking zich ververste tot de samenleving die nu in Gortel en Niersen is ontstaan.

Als laatste wordt daarom met een epiloog een doorkijk gegeven naar de toekomst van beide buurtschappen. Basis hiervoor is de buurtschappenvisie die in 2015 werd opgesteld. Het rijkgeïllustreerde boek De buurtschappen van Gortel en Niersen: een landschapsbiografie over boeren, bosbouwers en forensen is door Cultuurland Media in boekvorm uitgegeven. De foto’s zijn gemaakt door fotograaf Jan Huttinga uit Gortel. Te verkrijgen via www.cultuurland.com en de lokale boekhandels in Epe en Vaassen (adviesprijs € 19,95).